Niniejszy test został opracowany przez Towarzystwo Pomocy Rottweilerom w Ontario (Kanada) i Johna Rogersona z Niebieskiego Krzyża (Wielka Brytania). Pierwotnym założeniem testu była ocena Rottweilerów i pinczerów miniaturowych, znajdujących się w schroniskach. Test można rozpowszechniać dla celów non-proft, pod warunkiem umieszczenia powyższych danych.
TESTOWANIE PSÓW SCHRONISKOWYCH
Wstęp:
Ocena temperamentu psa stanowi jedynie cząstkową informację, która pozwoli nam umieścić psa w odpowiednim domu. Pozwala również grupie ratującej psa umieścić go w domu tymczasowym, gdzie doświadczone osoby będą mogły pracować nad potencjalnymi problemami psa. Niniejszy test dostarcza jedynie WSKAZÓWKI jak pies MOŻE zachowywać się w nowym, a nie jak BĘDZIE się zachowywał. Na jego podstawie można uzyskać informacje, dotyczące EKSTREMALNYCH zachowań, do których zalicza się: agresja na tle nerwowym, agresja terytorialna, agresja dominacyjna, problemy separacyjne (chęć zdobycia uwagi, lub zachowania lękowe).
Test pokazuje, jak pies reaguje na oceniającego w danych okolicznościach. Będzie to jedynie wskazówka, a nie wyznacznik. Jeśli pies nie zda, którejś z części testu, nie oznacza to dyskwalifikacji z potencjalnej adopcji.
Jeżeli wyniki testu będą niejasne, lub sprzeczne, psa należy ocenić ponownie, innego dnia z inną osobą, a oba testy porównać.
Pierwsze pięć ćwiczeń to ćwiczenia obserwacyjne, które osoba testująca powinna zapamiętać, taka by płynnie i bez przerw przechodzić z punktu do punktu. Wyniki należy zanotować po przerobieniu 3 lub 4 ćwiczeń.
TEST SCHRONISKOWY CZĘŚĆ I
Podczas przeprowadzania ćwiczeń 1-8 pies znajduje się sam w kojcu/na wybiegu/w budzie (odgrodzony od oceniającego)
1. Podejście z boku: kucnij bokiem do psa i spójrz przed siebie, nie na psa.
Reakcja: Przyjazny? Niezainteresowany? Agresywny? Nieśmiały? Bardziej zainteresowany innymi psami?
2. Pierwszy kontakt: odwróć się w stronę psa, kucając mów cicho i przyjaźnie. Nie wpatruj się w psa, jedynie spoglądaj na niego, co jakiś czas;
Reakcja: jw., dodatkowo Boi się?
3. Dotyk I: nie patrząc bezpośrednio na psa, połóż rękę płasko na drzwiach kojca.
Reakcja: Pies nadstawia się do głaskania? Stara się zdobyć uwagę? Nie wykazuje zainteresowania? Odsuwa się? Jest agresywny?
4. Dotyk II: Przesuń rękę i/lub sam się przesuń wzdłuż drzwi kojca.
Reakcja: Pies nadstawia się do głaskania? Stara się zdobyć uwagę? Nie wykazuje zainteresowania? Odsuwa się?
5. Przypadkowy kontakt wzrokowy. Odsuń rękę. Spójrz na psa i mów do niego swobodnie.
Reakcja: Przyjazny: Patrzy się i macha ogonem, Przyjazny: odchyla głowę ulegle? Nie wykazuje zainteresowania? Nieśmiały/strachliwy? Agresywny?
6. Wpatrywanie się: Otwórz szeroko oczy i patrz na psa. Podążaj za nim wzrokiem. Pochyl się wolno do przodu. Nic nie mów.
Reakcja: Przyjazny? Boi się? Uległy? Agresywny (zbliża się przyjmując postawę grożącą)? Defensywny (odsuwa się agresywnie)?
7. Grożenie: wykonaj nagły ruch w kierunku kojca, utrzymując kontakt wzrokowy, krzyknij głośno i uderz rękami o drzwi.
Reakcja: Przyjazny? Boi się? Pokazuje sygnały agresywne/ofensywne/defensywne? Uległy?
8. Separacja: Rób zamieszanie wokół psa. Mów do niego, dotknij go przez drzwi. Kiedy pies jest nakręcony, odsuń się i ignoruj go.
Reakcja: Brak zainteresowania? Szybko akceptuje brak zainteresowania? Szczeka/skamla/skacze po twoim powrocie?
PRZERWA. Opuść pomieszczenie na kilka minut, tak aby być dla psa osoba neutralną. Jeśli pies wykazał zachowania agresywne w co najmniej 2 punktach, przerwij test lub postępuj bardzo rozważnie. We wszystkich następnych próbach pies jest poza kojcem/budą. Bądź ostrożny i przerwij test jeśli pies wykaże agresję.
9. Manipulowanie fizyczne. Ocena: dobra, średnia, słaba:
Uszy, Pysk, przednie i tylne łapy, tułów, genitalia.
Szczegółowy opis zachowania psa podczas manipulacji przy każdej części ciała może się przydać.
10. Pozycja uległa I: Pies siedzi / stoi, podczas gdy ty stajesz nad nim i dotykasz go z góry najpierw po barku, potem stopniowo po klatce piersiowej.
Reakcja: Przyjazny? Nie zainteresowany? Agresywny: Odsuwa się?
Agresywny: podchodzi do ciebie, grożąc, sztywnieje? Nieśmiały / strachliwy?
11. Pozycja uległa II: Zachęć psa, aby się położył. Postaraj się, aby położył się na grzbiecie, brzuchem do góry, w sposób pozytywny, bez nacisku. Przekonaj go, że pozycja na boku lub brzuchem do góry jest przyjemna. Przekonaj psa, że przekładanie go jest przyjemne.
Reakcja: Pozwala ci na przekładanie go z boku na bok; jest zadowolony? Pozwala na przekładanie, ale nie jest zadowolony? Stawia opór, ale nie jest agresywny? Jest agresywny? Boi się i odsuwa?
12. Zabawa i uspokajanie: Baw się z psem, nakręcając go. Użyj motywatorów, jeśli jest to konieczne do rozbawienia psa. Przerwij zabawę w jej trakcie, poproś o siad /waruj. Oceń zachowanie psa.
Reakcja: Pies chętnie się bawił? Pies bawił się zbyt agresywnie? Pies szybko się uspakaja? W końcu się uspokoił? Pies nie chciał się uspokoić?
13. Instynkt łowiecki: pomocnik przytrzymuje psa na smyczy, poza zasięgiem wzroku. Ty przebiegasz psu drogę w odległości ok. 30-60 m. od psa.
Reakcja: Brak zainteresowania? Zainteresowany, ale nie stara się Ciebie gonić? Biegnie za tobą chętnie? Biegnie agresywnie?
14. Agresja pies/pies: Instynkt łowiecki: Jak wyżej, ale biegniesz, mając na smyczy innego neutralnego psa. Reakcja: Jak wyżej. Zauważ, czy pies reaguje na ciebie, czy psa.
15. Pilnowanie zasobów I: Food: (Pies powinnien byc na czczo). Wsyp trochę karmy do miski i połóż ją na ziemi. Trzymając wciąż miskę, pozwól psu jeść. Zabierz miskę, zanim pies skończy.
Reakcja: Pies nie podchodzi do miski, jeśli ja trzymasz? Pies je o pozwala sobie zabrać miskę? Pies je, pozwala sobie zabrać miskę ale: jest niezadowolony? Natarczywy? Pies stara się odzyskac miskę? Pies jest agresywny?
16. Reakcja na obrożę: Dotknij obrożę psa. Trzymaj za obroże psa stojącego. Staraj się prowadzić psa za brożę. Obserwuj reakcje. Nagradzaj głosem dobre zachowanie.
Reakcja: Pies idzie zadowolony? Pies idzie niechętnie? Pies nie chce być prowadzonym za obrożę? Jest agresywny? Nieśmiały/strachliwy/defensywny?
17. Pilnowanie zasobów II (potrzebne będa 2 kości): Posesywność: Daj psu kość (na tyle dużą, aby można byłą ją jeszcze chwycić). Pozwól mu ją gryźć przez kilka minut. Postaraj się go zawołać i odebrać kość pokazując mu inną. Jeśli nie będzie chciał oddać, rzuć mu drugą kilka metrów dalej. Podnieś pierwszą, gdy on idzie po drugą. Powtarzaj, aż pies będzie skłonny wypuścić z pyska pierwszą kość przed tobą, aby dostać twoją, najlepiej z ręki. Postaraj się odzyskać obie kości na komendę, w miarę jak pies uczy się schematu i nie prezentuje sygnałów grożących.
Interpretacja testu
*patrzy i ignoruje: brak zainteresowania. Może należy zwiększyć mu motywację nawiązywania relacji z człowiekiem.
*defensywny, przybierający postawy grożące, warczący: Agresywny. Prawdopodobnie nie nadaje się do adopcji. Pamiętaj, w trakcie przeprowadzania testu nie można wykazać żadnym oznak grożących….,
* ma poczucie dyskomfortu, ale wykazuje chęć współpracy: nieśmiały.... potrzeba cierpliwości
*bardziej interesuje się innymi psami: być może potrzebuje domu jeden-do-jednego. Należy popracować nad uwagą/przywołaniem.
2. Pierwszy kontakt: jak wyżej. Idealnie, chcielibyśmy, aby pies po przeprowadzeniu wcześniejszego ćwiczenia bardziej ufał i wykazywała większe zainteresowanie osobą przeprowadzająca test.
3. Dotyk: Oczekiwany efekt – pies nadstawia sie do głaskania. Jeśli przy tym pies się stresuje (drapie, skamle) może mieć problemy separacyjne w nowym domu. Jeśli się odsuwa, ale nie wykazuje agresji, może okazać się że jego zachowanie przy innej osobie lub innego dnia będą całkiem różne. Inne reakcje nie wymagają komentarza.
4. Dotyk II: Jeśli pies przysuwa się do ciebie po pieszczoty, wiemy, że jest to dla niego miłe. Jeśli się denerwuje (drapanie, skomlenie) wiemy, że może wykazać problemy separacyjne. Jeśli nie interesuje się tobą, kiedy się odsuwasz, może być typem psa, który trzyma się z dala od ludzi i może być mu trudno związać się z nowym domem.
5 Przypadkowy kontakt wzrokowy: Nie wymaga komentarza. Pies, który jest zalękniony może wymagać pracy nad zdobyciem zaufania w domu tymczasowym, przed przygotowaniem go do adopcji. Prawdopodobnie, najlepszy będzie dom tymczasowy w mieście, gdzie pies doświadczy dużo pozytywnych bodźców wzmacniających zaufanie.
6 Wpatrywanie: Jeśli pies patrzy się i nie wykazuje zdenerwowania, jest psem pewnym siebie, który łatwo nawiąże kontakt z przewodnikiem. Jeśli odsuwa wzrok i przybiera pozycje uległe, nadaje się do adopcji dla początkujących właścicieli. Jeśli pies szczeka i bawi się – nadaje się do domu aktywnego. Jeśli pies odsuwa się i jeży znaczy, że jest defensywny. Jeśli pies wytrzymuje wzrok i podchodzi do Ciebie, zjeżony bądź nie – może być dominujący. Jeśli wykazuje bardziej ofensywne zachowanie, prawdopodobnie nie nadaje się do adopcji, może jedynie do bardzo doświadczonego domu.
7. Grożenie: Pies bez wątpienia reaguje inaczej na różne nagłe bodźce. Nam chodzi o szybkie “otrząśnięcie” się i przyjazne zachowanie. Jeśli odsuwa się niepewnie i nie chce później podejść do Ciebie, jest bojaźliwy i defensywny. Jeśli wykazuje agresję ofensywną i brak zaufania i nie chce zmienić nastawienia na przyjazne i otwarte, prawdopodobnie nie będzie zachowywał się w nowym domu gwałtownie, ale należy zwrócić uwagę na kwestie terytorialne. Pies, który obniża ciało na twoją nagłą reakcję to pies uległy. Może też sikać pod siebie. Dla takigo psa dobry będzie dom spokojny wśród starszych osób.
8. Manipulacja fizyczna: Jakakolwiek reakcja agresywna to ocean “słaba”. Mruczenie czy ruszanie pyskiem bez oznak agresji to ocean “średnia”. Unikanie, ale ostateczna akceptacja, akceptacja całkowita to ocena “dobra”.
Test obejmuje podnoszenie łapy, fafli, otwieranie pyska, dotykanie genitaliów I tułowia nad I pod psem, zabawa uszami. To ćwiczenie pokazuje nam, czy można kontynuować test ze względów bezpieczeństwa. W trakcie tego ćwiczenia konieczny jest asystent, który w razie potrzeby odsunie łeb psa od ciebie, szczególnie, jeśli pies wykazywał predyspozycje w kierunku strachliwości, braku zaufania w trakcie testu w budzie / kojcu.
9. Uległość I: Nie wymaga komentarza. Jeśli pies wykazuje agresję zaznacz, czy odsuwa się od Ciebie czy podchodzi do Ciebie (ofensywny/dominujący czy defensywny/lękliwy).
10. Uległość II: Nie wymaga komentarza. Pies, który warczy pokazuje, że nie czuje się komfortowo. Może być psem nie zainteresowanym kontaktem z człowiekiem lub dominantom, ale do adopcji.
11. Zabawa i uspokajanie: test subiektywny. Często psy schroniskowe wolno się uspokajają, ze względu na duże podniecenie sytuacja. Jakiekolwiek zachowania ofensywne lub defensywne zą sygnałem do zaprzestania zabawy. Zabawowy pies, który z trudem się uspokaja może wymagać domu tymczasowego, gdzie będzie odpowiednio kierowany. Taki pies prawdopodobnie potrzebować będzie domu, w których otrzyma możliwość ćwiczeń – dogoterapia, agility, obedience, itp. Lub aktywny, sportowy dom, gdzie pies będzie bardzo wybiegany. Zwróć uwagę na wiek. Nadpobudliwość jest do zaakceptowania w przypadku młodych psów, ale nie w przypadku dorosłych. To ćwiczenie to klucz do określenia czy przyszły dom ma być aktywny, czy nie. Na nadpobudliwość wpływa również żywienie. Zbyt dużo konserwantów wzmaga aktywność. Uspokajanie się szybie – to max 1 min. Uspokajanie się wolne to 5 min i więcej. Problemy z uspokajaniem znaczą, że dom musi być aktywny.
12. Instynkt łowiecki: Nie wymaga komentarza. Pies, który chętnie biegnie za tobą może wymagać pracy w domu tymczasowym przed adopcją. Pies, który gania agresywnie musi zostać poddany dodatkowym testom.
13. Instynkt łowiecki / agresja pies-pies: Jak wyżej. Zwróć uwagę czy pies, do którego wykazał agresję jest tej samej płci, typu/rasy lub co innego mogło spowodować takie zachowanie. Czy agresja ma miejsce tylko na smyczy, w stosunku do obcych czy znanych psów. Do adopcji tylko do doświadczonego domu i po dodatkowych testach.
14. Kontrola zasobów I: Jedzeie: zauważ, czy pies boi się jeść z miski, którą trzymasz (starch wyuczony). Jeśli nie chce bronić jedzenia, nadaje się do nowego domu. Jeśli nie daje sobie łatwo odebrać miski (wyuczona rywalizacja, dominacja) – pies może pochodzić z domu, w którym warczał nad michą, a ludzie się odsuwali. Zauważ, czy pies sztywnieje, warczy, pokazuje zęby. Jeśli stara się ugryźć i ma więcej niż 3 lata, nie nadaje się do adopcji, chyba że do doświadczonego domu. Jeśli pies stara się odzyskać miskę, ale jest otwarty (wkłada mordę do michy, warczy/ sztywnieje) ale pozwala sobie odebrać miskę – może być adoptowany i szybko przystosuje się do warunków. Zalecany dom tymczasowy.
15: Reakcja na obrożę: Przed ćwiczeniem zapytaj pracowników schroniska, czy pies miał przykre doświadczenia ze smyczą/ obrożą. Każdy pies, który odmawia prowadzenia za obrożę bez agresywnych/defensywnych zachowań wymaga dodatkowej opieki w domu tymczasowym. Zachowania agresywne defensywnie i dominujące mogą świadczyć o tym, że pies był przywiązywany lub nigdy wcześniej nie miał na sobie obroży, smyczy. Nieśmiałe psy wymagają obserwacji i pracy nad zaufaniem. Ten test wskaże, czy pies jest dominujący, czy można mu zaufać. Bardzo dużo pogryzień ma miejsce, gdy człowiek chwyta psa za obroże. Pamiętaj, że taki pies to nie szczeniak tabula rasa, tylko pies z bagażem ‘behawioralnym” i wyuczonymi reakcjami.
16. Kontrola zasobów II: Kości: Nie wymaga komentarza. Pies, który ofensywnie broni kości i nie chce nauczyć się gry w oddawanie wymaga szczególnej opieki w domu tymczasowym. Psy, wykazujące agresję kontrolującą wymagają szczególnej uwagi.
W trakcie przeprowadzania testu – bądź ostrożny. Pies, nawet jeśli super wykonuje każde ćwiczenie może zareagować na bodziec taki jak chwytanie za obroże, bronienie zasobów it. Test jedynie pomaga nam ocenić najlepszą opcję dla psa i wstępnie zauważyć zachowania, które mogą prowadzić do nieudanych adopcji. Dzięki takim testom możemy dowiedzieć się, czy pies dźwiga jakiś bagaż i podjąć właściwe decyzje i zalecenia.
